Theatermakers en performers Marcos Valster da Costa Ferreira (1991) en Sebas van der Donk (1992) vormen sinds 2021 een duo. Ze leerden elkaar kennen op de Hogeschool voor de Kunsten in Tilburg waar ze beiden in 2016 afstudeerden. In een coproductie tussen Toneelgroep Maastricht en Het Laagland, maakten zij in samenwerking met VIA ZUID de voorstelling ‘PUSSY’. Dit jaar touren zij met vervolgvoorstelling ‘Kosmos’ langs middelbare scholen.

“We kenden elkaar al langer natuurlijk, we FIFA’den wel eens, dronken een biertje, maar daar was alles mee gezegd,” vertelt Sebas. “Tot ik droomde dat ik met Marcos een voorstelling zou maken over mannelijkheid. Daar had ik geen aanleiding voor, ik dacht vooral, volgens mij lijken wij een beetje op elkaar. Ik ben naar Dordrecht afgereisd, waar hij woonde, we zijn wat gaan eten en de rest is geschiedenis. Je kunt dus gerust stellen dat mijn ontmoeting met Marcos mij beïnvloed heeft in mijn makerschap.”

“Ik vond dat gelijk een goed plan,” vult Marcos aan. “Omdat we dezelfde doelgroep hebben. Waar ik vandaan kom – Dordrecht, Rotterdam, Den Haag – is zoveel aanbod voor jongeren. Hier is dat veel minder. Het is voor veel jongeren hun eerst ervaring met theater als wij langskomen. Wij willen het landschap rijker maken. We komen natuurlijk veel op scholen en het verschil is dag en nacht. Gymnasium zit in een mooi gebouw, alles kan en het VMBO zit in de stoffige verlaten panden.”

“Wat dat betreft is de Randstad een beetje als het gymnasium, en Limburg het stoffig pand. Juist dat pand moet je opdoffen, er de slingers ophangen,” vervolgt hij gepassioneerd. “Limburg, en haar jongeren, verdient het licht. Want zonder dat licht ga je je anders voelen, minder. Het enige waar licht op wordt geschenen zijn de karikaturen; Geert Wilders, kandidaten in realityprogramma’s en André Rieu. Je wordt weggezet als de ander, je hebt het idee dat je er niet bij hoort.”

“Ik kan me heel erg het gevoel herinneren van toen ik in Maastricht kwam. Ik had voorkennis, dat gevoel van je je anders voelen. Zo heb ik me ook gevoeld. Ik voel die pijn en behoefte om gehoord te willen worden. Als theatermaker ben ik bezig met verhalen die minder snel gehoord worden, gevoelens die minder vaak gedeeld worden, een eigen verhaal. Daar ga ik als mens en theatermaker van aan,” legt Sebas uit.

“Kosmos gaat over anders-zijn, je een alien voelen in de maatschappij. We staan midden in het klaslokaal, hun arena. We spelen op de lip, ze kunnen ons aanraken. Wij communiceren met onze kwetsbaarheid en maken een appèl op dat van hen. We spelen op de plek waar je leert om je anders-zijn te verbloemen. Het is geen poppenkast. Het is voor tieners totaal niet cool om onder de indruk te zijn, tenzij ze dit van tevoren afgesproken hebben. We pikken de onbewaakte momenten daarom mee, een glimlach bijvoorbeeld. Kortom, als ze zichzelf niet in de hand hebben,” lacht Sebas.

“Eigenlijk maken wij voor deze leeftijdsgroep omdat die specifieke leeftijd óns gevormd heeft. Wij komen op scholen om de jongeren hier in Limburg te laten zien dat we ze zien, dat zij iets te geven hebben. We willen Kosmos voor zoveel mogelijk mensen spelen, het is ook niet alleen voor jongeren. Leerkrachten komen altijd naar ons toe dat het bij hen ook resoneerde. Je ergens thuis voelen in de wereld, daar is volgens mij iedereen naar op zoek,” zegt Marcos.